اهمیت نماز صبح
اهمیت نماز صبح
إنّ قرآن الفجر کان مشهوداً. نماز صبح مشهود ملائکه است. تاکنون بیان شد اگر نمازگزار بخواهد نمازش از حقیقت و باطن برخوردار باشد و آن اسراری که خداوند در نماز قرار داده محقق شود، باید به وقت نماز اهمیت فوق العاده بدهد و بداند کهخواندن هر نماز در هر یک از اوقات دارای یک اثر خاص است. و قطعاً نمازی که از انسان فوت می‌شود ولو از نظر فقهی قضای آن نماز واجب است، اما آن قضاء در حدی است که فقط تکلیف را از مکلّف ساقط می‌کند و ما اطمینان نداریم به اینکه آن اسرار و حقایق موجود در نماز اداء در قضای نماز هم وجود داشته باشد. مسلماً همة آن حقایق وجود ندارد، لذا به وقتنماز اهمیت بدهیم. همچنین بیان شد اگر کسی به قرآن کریم مراجعه کند توجّه و عنایت ویژة خدای تبارک و تعالی را نسبت به وقت نماز ملاحظه می‌کند، آیة شریفه سورة مبارکة اسراء «أَقِمْ الصّلاة لِدُلُوکِ الشّمس إِلَى غَسَقِ اللَّیْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُوداً» به نکتة بسیار مهمی تصریح می‌نماید که اگر کسی به این نکته توجّه کند حاضر نیست یک روز نماز صبحش قضا شود، و گرفتار آن خسارت بزرگ و غیرقابل جبران گردد، خداوند در این آیة شریفه می‌فرماید «إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُوداً» قرآن الفجر یعنی نماز صبح و همان چیزی که در طلوع فجر خوانده می‌شود مشهود، مورد نگاه و توجّه و شهادت است. این کلام یعنی چه؟ مشهود چه افرادی است؟ چه کسانیبه نماز صبح این فرد که اول طلوع فجر از خواب برمی‌خیزد و این واجب را انجام می‌دهد نظاره می‌کنند؟ وقتی به روایات مراجعه کنیم، روایات مشخص می‌کند که نماز صبح مشهود ملائکه شب و روز است، هم ملائکة لیل که مأموران شب هستند و هم ملائکة روز که مأموران روز هستند، یعنی تنها نمازی که دو گروه از مأموران و جنود الهی به آن نگاه می‌کنند و آن را ثبت کرده و شهادت بر آن می‌دهند و آن را در نامة عمل انسان قرار می‌دهند نماز صبح است. هم آن گروه از ملائکه‌ای که در شب مأمور نظارت بر اعمال انسان هستند، این نماز را نظاره می‌کنند و هم آن ملائکه‌ای که کار نظارتشان از روز شروع می‌شود، البته این مطلب که نحوة تغییر و جابجایی ملائکه چگونه است؟ آیا فرشتگانِ شب عروج می‌کنند و ملائکة روز می‌آیند؟ باید در جای خودش روشن شود، در کتاب علل الشرائع آمده در روایتی سعید بن مسیّب از امام سجّاد(علیه السلام) سؤال می‌کند «مَتَى فُرِضَتِ الصَّلَاةُ عَلَى الْمُسْلِمِینَ عَلَى مَا هِیَ الْیَوْم» یا «علی ما هم الیوم علیه» چه زمانی این نماز که امروز مسلمان‌ها در اوقات صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء می‌خوانند ـ واجب شد؟ «فَقَالَ بِالْمَدِینَةِ حِینَ ظَهَرَتِ الدَّعْوَةُ وَ قَوِیَ الْإِسْلَام»(1) حضرت فرمود: در مدینه وقتی که دعوت پیامبر آشکار و علنی شد و اسلام قوی گردید نماز به این صورت فعلی واجب شد. 1. علل الشرایع: ج 2، ص 324.
